مقدمه
شاد
زیستن برای دانش آموز به همان اندازه مهم است که تغدیه خوب، محبت کردن و
حفاظت از او اهمیت دارد، زیرا سلامت روحی و روانی و فیزیکی و جسمانی او را
تامین می کند.عواملی که می تواند این سرمایه ملی را برای رشد بهینه و
کیفی آماده سازد، مهارت های رفتاری است که در محیط آموخته می شود نه فقط
محفوظات علمی.مدارس تامین کننده نیروی کیفی جامعه اند و نه فقط تامین
کننده کمیتی از خیل عظیم نیروی انسانی؛ که به عنوان تحصیل کرده روانه
جامعه می شوند. پس شناسایی و ایجاد زمینه برای رشد خصایل ممتاز بشری،
اولین دغدغه دست اندرکاران تعلیم و تربیت در کلیه فعالیت های علمی یا
فرهنگی است که باید با تمام وجود خود را وقف ایفای این وظیفه سنگین کنند.
نشاط و
شادابی در مدرسه باعث رشد و تکامل همه ابعاد وجودی یک دانش آموز در بعد
جسمانی، شناختی، عاطفی، اخلاقی و معنوی می‌شود. چنانچه یک بعد از این ابعاد
دچار صدمه شود و یا مورد غفلت و فراموشی قرار گیرد، دانش آموز به توانایی
ها و شایستگی های کامل دست نخواهد یافت.این وظیفه مسئولین تعلیم و تربیت
است که شرایطی را فراهم آورند تا تمام نیازهای او تامین شود.
نرخ
شادی و خنده در مدارس ما بسیار پایین است. میزان شیوع خنده و توسعه فضای
فرح بخش در آموزشگاه ها مورد بی مهری قرار گرفته است.در جامعه و مدرسه
فاقد شادی، سخن گفتن از شادی قدری مشکل خواهد بود. یکی از مشکلات هر جامعه
غفلت از شادی و نشاط و در نتیجه افزایش بیماری‌های مختلف روانی از قبیل
اضطراب و افسردگی است. با شادی و نشاط زندگی معنا پیدا می کند و در پرتو
آن دانش آموزان خصوصاً در دوران نوجوانی و جوانی می توانند خود را ساخته و
قله‌های سلوک و پله‌های ترقی را چالاکانه بپیمایند. جامعه زنده و پویا
جامعه ای است که عناصر شادی آفرین در آن فراوان باشد.
در
گذشته به نظر می رسید که وظیفه آموزش و پرورش تولید عده ای فارغ التحصیل
است که فقط بتوانند امرار معاش کنند، اما چنین می نماید که در قرن جدید
نظام های آموزش و پرورش این مرحله را پشت سر گذاشته و می بایست « شوق
زندگی کردن را به دانش‌آموزان بیاموزیم».
مطالعات
اجتماعی حوزه ای است که از انسان و تعامل او با محیط های اجتماعی، فرهنگی و
طبیعی و تحولات زندگی بشر در گذشته، حال و آینده و جنبه های گوناگون آن
(سیاسی و اقتصادی، فرهنگی و محیطی) بحث می کند.این حوزه ی یادگیری رشته های
مختلفی چون تاریخ، جغرافیا، مردم شناسی، جامعه شناسی، علوم سیاسی، اقتصاد و
روان شناسی را زیر پوشش قرار می دهد.هم چنین بر ارتباط بین شاخه های علوم
اجتماعی و انسانی برای رسیدن به فهمی وسیع تر اشاره می کند.به تعبیر یکی از
صاحب نظران، مطالعات اجتماعی از دو واژه مطالعات و اجتماعی تشکیل شده است.
مطالعات به ما می گوید که ماهیت این درس تحقیق و کاوش گری به وسیله ی دانش
آموز است.اجتماعی ناظر بر ابعاد مختلف زندگی: اجتماعی، سیاسی، اقتصادی،
مردم شناختی و نظایر آن است.
بیان مسأله
بدیهی
است که مؤثرترین فضای آموزشی برای درس مطالعات اجتماعی، محیط های واقعی
زندگی دانش آموزان است. دانش آموزان در اناوع اجتماعات محلی پیرامون خود
خواهند توانست به تجربیات دست اول، دست یابند و به طور ملموس و عینی با
واقعیات و پدیده های محیطی و اجتماعی رو به رو شوند؛ به همین منظور بازدید
از محیط های اطراف مدرسه و برگزاری جلساتی از درس مطالعات اجتماعی و فضای
خارج از مدرسه کاملاً ضروری است. مکان های اوقات فراغت در محل زندگی دانش
آموزان چون پارک ها، فرهنگ سراها، موزه ها، مساجد، نهادها و مراکز خدماتی
چون آتش نشانی و دفاتر پست، مراکز خدماتی و تولیدی چون کارگاه های تولید و
غذا و فروشگاه ها، ایستگاه های مسافربری و پایانه های حمل و نقل عمومی،
واقعی ترین فضاها برای آموزش مفاهیم و موضوعات درسی مطالعات اجتماعی اند.
